Φίλιππος Ποτιτιάς Τεχνολόγος Γεωπόνος

Η πρόπολη για τις μέλισσες είναι το μέσο απολύμανσης της κυψέλης καθώς έχει αντιμικροΒιακές ιδιότητες. Την χρησιμοποιούνε ως αποστειρωτικό εφαρμόζοντας μία στρώση σε όλη την κυψέλη και τα πλαίσια, για “ταρίχευση” μικρών ζώων που μπορεί να βρεθούν μέσα στην κυψέλη και δεν μπορούν να τα απομακρύνουν (ποντίκια, αχερόντια, σαύρες κ.ά.), και γενικά κλείνουν οπές μεγέθους έως 6mm. Για οτιδήποτε μεγαλύτερο χρησιμοποιούν κερί. Την παρασκευάζουν συλλέγοντας ρητίνες από τα φυτά όταν η θερμοκρασία είναι 19 -31 °C, έπειτα προσθέτουν δικές τους ουσίες, κερί και γύρη.

Δράση πρόπολης στον Άνθρώπινο οργανισμό

Για τον άνθρωπο είναι χρήσιμη ακριβώς για αυτή την αντιμικροβιακή της δράση. Οι θεραπευτικές της ιδιότητες αποδίδονται κυρίως στα πολυφαινολικά συστατικά που περιέχει (φλαβονοειδή) καθώς και σε οργανικά οξέα. Η χρήση της βασίζεται σε στοιχεία παραδοσιακής ιατρικής αλλά και σε κλινικές μελέτες. Τεκμηριωμένα ερευνητικά βιολογικές ιδιότητες εν συντομία είναι οι εξής:

  • Αντιβακτιριακή: δρά εναντίων σταφιλόκοκων, στρεπτόκοκων και βακτηρίων.
  • Αντιφλεγμονώδες: δρά ενάντια στην ρευματοειδή αρθρίτιδα, σε φλεγμονές της τραχείας και του λάρυγγα.
  • Αντιοζειδωτική: λόγω των φλαβονοειδών που περιέχει τα οποία έχουν μεγαλύτερη αντιοξειδωτική ικανότητα από πολλές γνωστές βιταμίνες όπως η C και η Ε.
  • Αντιμυκητισιακή: δρά κατά των μυκήτων του δέρματος και του βλεννογόνου.
  • Αναισθητική: εκχύλισμα πρόπολης χρησιμοποιούταν ως τοπικό αναισθητικό για ανακούφιση από τον πονόδοντο.
  • Επουλωτική: επιταχύνει την αναγέννηση ιστών και την αποκατάσταση των κυττάρων.
  • Δράση και εναντίον των ιών.

 

Πρόπολη

Πρόπολη

Επίσης αξίζει να αναφερθούν μερικές από τις χρήσεις και επιδράσεις της πρόπολης στον ανθρώπινο οργανισμό.

Η πρόπολη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία τραυμάτων των αναπνευστικών οργάνων, της στοματικής κοιλότητας και άλλων περιοχών του ανθρωπίνου σώματος. Λόγω των φλαβονοειδών που περιέχει έχει ευεργετική δράση, βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος και αναστέλλει τη συνάθροιση ερυθροκυττάρων στα τριχοειδή αγγεία. Η πρόπολη χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του έλκους και προβλημάτων του προστάτη, χρησιμοποιείται στην οδοντιατρική για τη θεραπεία προβλημάτων της στοματικής κοιλότητας και έχει θετικά αποτελέσματα κατά του συναχιού. Τέλος, η πρόπολη χρησιμοποιείται κατά του χρόνιου κνησμού, για την θεραπεία της τοπικής κοκκινίλας, της φαρυγγίτιδας, των μυκητιάσεων και γενικά ωτορινολαρυγγολογικά προβλήματα.

Πα τον μελισσοκόμο εκτός από την ενόχληση που μπορεί να μας δημιουργεί όταν κολλάει στα χέρια και στα μελισσοκομικά εργαλεία, μπορεί να αποτελέσει και ένα επιπλέον εισόδημα. Η τιμή της ανεπεξέργαστης πρόπολης αυτήν τη στιγμή είναι 80-100 € το κιλό και αυξομειώνεται βέβαια ανάλογα με την ποσότητα διάθεσης. Υπάρχουν όμως δύο προβλήματα. Το πρώτο είναι ότι ένα μελίσσι μπορεί να παράξει 10 – 300 γραμμάρια πρόπολη το χρόνο και το δεύτερο ότι το αγοραστικό κοινό για ακατέργαστη πρόπολη είναι εξαιρετικά περιορισμένο.

 

Για να γίνει η πρόπολη ποιο προσιτή στον χρήστη πρέπει να της αλλάξουμε μορφή.

Οι δύο κυριότερες μορφές που μπορούμε να την χρησιμοποιήσουμε άμεσα είναι ως υγρή (βάμμα, εκχύλισμα, γαλάκτωμα) ή ως αλοιφή (κηραλοιφή, κρέμα, πάστα κ.τ.λ.). Στις αλοιφές θα αναφερθούμε κάποια άλλη φορά. Παρακάτω θα δούμε πως μπορούμε να φτιάξουμε διάλυμα πρόπολης σε αλκοόλη. Για την παρασκευή του θα χρειαστούμε, πρόπολη, ένα βάζο, ένα γουδί και αλκοόλη.

Πρόπολη

Πρόπολη

 

Παρασκευή Βάμματος

Διευκρινίζουμε: καθαρή πόσιμη αιθυλική αλκοόλη. ΟΧΙ μπλέ οινόπνευμα, ΟΧΙ οινόπνευμα εντριβών, ΌΧΙ λοσιόν. Αυτό που μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί, κυρίως όμως για οικιακή χρήση και όχι για εμπορική είναι τα αλκοολούχα ποτά. Βότκα, Τζίν, Ρούμι, Ρακί, Τσίπουρο κ.α. Δεν θα έχει τα ίδια αποτελέσματα στην διάλυση της πρόπολης καθώς η περιεκτικότητα τους σε αλκοόλη είναι περιορισμένη (περίπου 40%). Για εμπορική χρίση επιλέγουμε αιθυλική αλκοόλη 96° (αιθανόλη). θα την βρούμε σε καταστήματα χημικών ειδών και σε ορισμένα φαρμακεία. Είναι ακριβή λόγω των φόρων που επιβαρύνεται (περίπου 40 – 60 € το λίτρο).

Η πρόπολη καλό είναι να συλλεχθεί με ειδική σήτα η οποία τοποθετείται πάνω από τα πλαίσια. Αφήνουμε το καπάκι λίγο ανοιχτό και οι μέλισσες καθώς ενοχλούνται από το φως που εισέρχεται, κλείνουν τις οπές με πρόπολη. Έπειτα βάζουμε τη σήτα στην κατάψυξη και μετά από λίγες, έως πολλές, ώρες λυγίζοντας την, πέφτει η καθαρή παγωμένη πρόπολη. Τα «ξύσματα πρόπολης» πάνω από τα πλαίσια, ειδικά εάν έχει τοποθετηθεί κάποιος τροφοδότης ή σακουλάκι από τροφοδότηση είτε κερόπανο, είναι ποσοτικά ικανοποιητικά και εξίσου καλά, αρκεί να μην έχουν σκοτωμένες μέλισσες, ακίδες ξύλου και γενικά ξένες ουσίες.

Προσοχή στα φάρμακα που χρησιμοποιούμε στην κυψέλη γιατί απορροφώνται από την πρόπολη σε μεγαλύτερες συγκεντρώσεις από ότι στο μέλι. Χρησιμοποιούμε βάζο γυάλινο και προσέχουμε να κλείνει καλά. Για σιγουριά, μπορούμε να βάλουμε ένα κομμάτι μεμβράνης που χρησιμοποιούμε για τα τρόφιμα κάτω από το καπάκι. Για να έχει η πρόπολη τη μεγαλύτερη δυνατή επιφάνεια θα πρέπει να θρυμματιστεί. Αυτό το πετυχαίνουμε χρησιμοποιώντας ένα γουδί αμέσως μόλις βγάλουμε την πρόπολη από την κατάψυξη. Όσο πιο μικρά κομματάκια την κάνουμε τόσο το καλύτερο.

Πρόπολη

Πρόπολη

Η αναλογία της πρόπολης με την αλκοόλη σε διάφορες «συνταγές» ποικίλει. Η συνηθέστερη είναι δύο μέρη αλκοόλη και ένα μέρος πρόπολη. Στην περίπτωσή μας 200 γραμμάρια πρόπολη και 400 αλκοόλη τοποθετούνται μέσα στο βάζο και ανακινούνται καλά. Το διάλυμα θα πρέπει να μείνει σε σκοτεινό μέρος, σε θερμοκρασία δωματίου και να ανακινείται καθημερινά για περίπου ένα μήνα. Η τελική του όψη φαίνεται στην φωτ. 3. Όταν είναι έτοιμο και το χρώμα της αλκοόλης έχει σκουρήνει αρκετά, ένα φίλτρο του καφέ και ένα χωνί θα κάνουν πολύ καλά τη δουλειά τους ώστε να πάρουμε ένα καθαρό σκούρο διάλυμα (φωτ 4.). Με μία σύριγγα γεμίζουμε φαιά μπουκαλάκια με σταγονόμετρο και το προϊόν είναι έτοιμο (φωτ. 5).

Σε αυτήν τη μορφή μπορεί να διατηρηθεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα (ακριβείς χρονικές αναφορές δεν υπάρχουν). Το τελικό προϊόν ΔΕΝ έχει 33% περιεκτικότητα σε πρόπολη όπως πολύ συχνά αναφέρεται και αναγράφεται από παραγωγούς. 33% είναι η αρχική ποσότητα που χρησιμοποιήσαμε για να παρασκευάσουμε το διάλυμα το οποίο δεν διαλύθηκε όλο. Εμπειρικά αυτό το διάλυμα περιέχει 17-22% πρόπολη και εξαρτάται από τη φυτική προέλευση της πρόπολης, το χρόνο διάλυσης, την ανάδευση και την ποιότητα του διαλύτη. Το διάλυμα αυτό έχει επικρατήσει να ονομάζεται εκχύλισμα ή βάμμα πρόπολης.

Πώς χρησιμοποιείται:

Η συνηθέστερη δοσολογία είναι 10-20 σταγόνες σε λίγο νερό 1 ώρα πριν το φαγητό. Μπορεί βέβαια να ανακατευτεί και με μία κουταλιά μέλι ή να ρίξουμε τις σταγόνες σε μια μπουκιά ψωμί κ.ά. Έχοντας παρασκευάσει το βάμμα, μπορεί πλέον να αναμιχθεί με καλλυντικά όπως σαπούνια, οδοντόπαστες, κρέμες κ.α.

Προσοχή λερώνει!!!

ΠΗΓΗ : ΜΕΛΙΣΣΟΚΟΜΙΚΗ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ