Μία από τις βασικότερες μελισσοκομικές εργασίες είναι η επιθεώρηση των μελισσιών

 

Γίνεται για να διαπιστώσει ο μελισσοκόμος τη γενική κατάσταση των μελισσοσμηνών του, αλλά και την κατάσταση του καθενός χωριστά, ώστε να προγραμματίζει τη δουλειά του σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε μελισσιού. Η εμπειρία, η γνώση, η παρατηρητικότητα του μελισσοκόμου, όπως και η μελέτη μελισσοκομικών βιβλίων και περιοδικών, βοηθά να γίνονται σωστοί μελισσοκομικοί χειρισμοί.

Οι παρατηρήσεις θα πρέπει να καταγράφονται σε σημειωματάριο και κατόπιν να μεταφέρονται στο μελισσοκομικό αρχείο που πρέπει να τηρεί ο κάθε μελισσοκόμος. Κάποιοι μελισσοκόμοι συνηθίζουν να βάζουν σαν «σημάδι» μια πέτρα ή ένα κλαδάκι πάνω στην κυψέλη που θέλει κάποια ιδιαίτερη προσοχή π.χ. ορφανό ή αδύνατο μελίσσι. Μέχρι την επόμενη επιθεώρηση τα «σημάδια» μπορεί να τα πάρει ο αέρας και ο μελισσοκόμος δε θυμάται πού και τι πρέπει να κάνει. Το μελισσοκομικό αρχείο διευκολύνει την εργασία του στους μελισσοκομικούς χειρισμούς.

Σε κάθε επιθεώρηση ο μελισσοκόμος παρατηρεί και σημειώνει:
  • Την ύπαρξη βασίλισσας και την κατάστασή της.
  • Τον πληθυσμό της κυψέλης (πόσα πλαίσια καλύπτει)
  • Την έκταση του γόνου (αριθμό πλαισίων και έκταση που καλύπτει) και την κατάστασή του (π.χ. συμπαγής, διάσπαρτος, με όψη μωσαϊκού κ.λπ.)
  • Τα αποθέματα μελιού και γύρης.
  • Ύπαρξη ασθενειών ή συμπτώματα (βαρρόα, σηψιγονίες, ασκοσφαίρωση κ.λπ.)
  • Σημάδια σμηνουργίας (βασιλοκύτταρα) την άνοιξη σε πολύ δυνατά μελίσσια.

 

Η επιθεώρηση πρέπει να γίνεται με ήρεμες κινήσεις, χωρίς άσκοπους θορύβους που εκνευρίζουν τις μέλισσες και τις κάνουν επιθετικές.

 

Ο μελισσοκόμος ξεκινά την επιθεώρηση με ένα ελαφρό κάπνισμα στην είσοδο της κυψέλης και πάνω από το μελίσσι οριζόντια, ανοίγοντας το καπάκι. Ο ήχος που ακούγεται από την κυψέλη πληροφορεί τον έμπειρο μελισσοκόμο για πιθανή ορφάνια του μελισσιού «κλάμα».

 

Η επιθεώρηση πρέπει να είναι σύντομη και οι μελισσοκομικοί χειρισμοί να περιορίζονται στους αναγκαίους. Συχνές επιθεωρήσεις δεν έχουν καλό αποτέλεσμα επειδή:

α) αποδιοργανώνουν το μελίσσι

β) σταματούν τη νεκταροσυλλογή

γ) όταν γίνονται νωρίς την άνοιξη ευθύνονται για την εκδήλωση ασκοσφαίρωσης, επειδή πέφτει απότομα η θερμοκρασία του γόνου.

 

Η επιθεώρηση πρέπει να γίνεται σε μέρες και ώρες με ηλιοφάνεια και θερμοκρασία που να επιτρέπει το πέταγμα των μελισσών. Αν παρατηρηθεί έντονη επιθετικότητα ή λεηλασία διακόπτουμε την επιθεώρηση. Η μελέτη των παρατηρήσεων που μεταφέρονται με ακριβή ημερομηνία στο μελισσοκομικό αρχείο, βοηθούν τον μελισσοκόμο να προγραμματίζει τις επόμενες επεμβάσεις του στα μελίσσια του, να γνωρίζει την ηλικία και την ποιότητα της βασίλισσας κάθε κυψέλης, να μελετά και να συγκρίνει τις σχέσεις πληθυσμού – αποδόσεων – παραγωγικότητας, να γνωρίζει τα αποτελέσματα των θεραπευτικών επεμβάσεων διαφόρων ασθενειών και διάφορες άλλες δικές του παρατηρήσεις και διαπιστώσεις, δίνοντας απαντήσεις σε πολλές απορίες του.

 

Επιμέλεια κειμένων: Αγγελική Βαφία